Zdrowie psychiczne młodych ludzi a media społecznościowe – wellbeing, self care i masterdating kontra Blue Monday

30% – taki stopień wygładzenia ma Twoje wideo na TikToku, jeśli jesteś posiadaczem iPhone (u użytkowników telefonów z systemem Android 20%), a Ty nawet możesz tego nie wiedzieć. Jak to możliwe? Aplikacja, w momencie, gdy zdecydujemy się na stworzenie w niej nagrania, automatycznie oraz bez ostrzeżenia lekko wygładzi obraz. Jest to na tyle subtelna zmiana, że można jej nie odczuć. Jednak jest wystarczająca, by tworzyć zakrzywiony obraz rzeczywistości użytkowników popularnej wśród młodych ludzi aplikacji TikTok.

Ta informacja jest jeszcze bardziej zatrważająca w momencie, gdy pochylimy się na danymi, które publikuje WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) nt. zdrowia psychicznego młodych ludzi. Wśród nich w niepokojącym tempie od 2014 roku wzrasta współczynnik depresji, zaburzeń odżywiania, niskiej samooceny i innych chorób psychicznych. Wzrost współczynnika zależy również po części od ogólnego rozpowszechnienia tematu dbania o zdrowie psychiczne. Przez wzgląd na to więcej ludzi skierowało się na terapie do poradni zdrowia psychicznego. Wcześniej praktyka ta nie była aż tak powszechna, a zdrowie psychiczne było tym drugorzędnym. Jednak nie możemy bagatelizować wpływu na nie również mediów społecznościowych, w których promowane są treści perfekcyjne – idealne ciało, piękna twarz. Nie bez powodu, przecież to nam się najmilej ogląda w social mediach czy stronach internetowych.

BLUE MONDAY – dzień, który nigdy nie powinien stać się świętem

Social media (media społecznościowe) często nie są przyjaznym miejscem dla młodych ludzi przez… dorosłych. Jednym z najaktualniejszych przykładów i najgłośniejszych będzie świętowanie tzw. Blue Monday, który jest uważany za najbardziej depresyjny dzień w roku. Większość marketerów wyciąga wtedy wszystkie ręce na pokład i prześciga się z innymi, w prowadzonych przez siebie profilach społecznościowych na bardziej kreatywne wykorzystanie „potencjału” tego dnia: „co możemy dać na poprawę humoru?”, „może będziemy promować niebieskie produkty?”, „jak wypromować produkt z okazji tego „święta”?”. Brzmi socjopatycznie? Bez wątpienia, ale taką wykreowaliśmy sami sobie rzeczywistość. Niewielu wyszło przed szereg i stwierdziło, że promocja tego dnia jest szkodliwa społecznie. Jedną z tych marek była IKEA.

IKEA zdecydowała się stworzyć post z grafiką, która mieści się w obranym przez nich formacie.

I na przekór innym w opisie udostępnionego na platformy internetowe (Instagram, Facebook i inne) umieściła informacje, że taki dzień nie istnieje. Co więcej produkt na poprawę humoru również (czy promocja), a jeśli czujesz się źle psychiczne i masz objawy depresyjne to skontaktuj się z ogólnodostępnymi telefonami zaufania. Tam zawsze otrzymasz niezbędną pomoc psychologa lub terapeuty.  

Kampanie społeczne w mediach społecznościowych

W opozycji do promocji bycia smutnym i negatywnego wpływu mediów społecznościowych na samoocenę nastolatków powstają – coraz liczniej – kampanie społeczne. Mają one za zadanie promować w najpopularniejszych wśród młodych ludzi portalach społecznościowych i aplikacjach zdrowe zachowania. Tymi zachowaniami jest: informowanie o korzystaniu z filtrów poprawiających wygląd, o profesjonalnych obróbkach zdjęć, dbanie o dobrostan psychiczny oraz własne ciało (chociażby pod postacią zyskującego na popularności tematu skin care).

Jedną z kampanii (social media marketing), która cieszy się największą popularnością, jest ta, którą przygotowały przez Fundacja Dove i UNAWEZA w ramach programu Dove Self-Esteem. Pojawia się w niej Martyna Wojciechowska – dziennikarka i fundatorka Fundacji, która dzieli się statystykami dotyczącymi zdrowia psychicznego nastolatek. Nagrania wideo trafiły na takie portale społecznościowe, jak TikTok, Facebook, Instagram czy LinkedIn i ma ono za zadanie uświadamiać, ale również promować powstałą w ramach ich działań lekcję warsztatową do wprowadzenia w szkołach. Ma ona edukować o działaniach rozwiązujących problem niskiej samooceny czy negatywnego postrzegania swojego ciała przez użytkowników internetu i social mediów (generacja Alfa i Z).

Nie tylko kampanie, ale również reklamy pokazują problemy młodzieży

Inną formą wsparcia i normalizacji problemów nastolatek (ale nie tylko!) są reklamy, w których marki decydują się na współpracę z modelkami z problemami skórnymi (ASOS, 2021), krzywym/wybrakowanym uzębieniem (Gucci, 2019), plus size (pierwsza taka modelka – H&M, 2013). Tego typu akcje zawsze obijają się głośnym echem i prowadzą do zwiększenia świadomości marki i zwiększenie sprzedaży. Jednak w tym przypadku psychologowie alarmują, że granica jest cienka – nie możemy pozwolić na promocję niezdrowego postępowania, które prowadzi do np. otyłości lub zaostrzenia trądziku.

WELLBEING – SELF CARE – BODY POSITIVITY

Pozytywną wiadomością w tym wszystkim jest najzdrowszy trend, który pojawił się już w zeszłym roku – 2023, czyli promocja self care (dbania o siebie) w tym np. skin care (dbania o cerę) i ogólnego dobrego samopoczucia (wellbeing). Media społecznościowe są przepełnione aktualnie tego typu treściami, które są popularne nie tylko wśród marek, ale również influencerów i innych użytkowników mediów społecznościowych. Coraz więcej można zobaczyć na TikToku oraz Instagramie kont, które specjalizują się i przekazują wiedzę nt. zdrowego odżywiania, pielęgnacji skóry czy zrozumienia swoich zachowań (psychologiczne).

Zabierz siebie na randkę – masterdating na TikToku

Popularną akcją na TikToku, która wystartowała przed Walentynkami (14 lutego 2024), były nagrania wideo opowiadające o tym jak użytkownicy zabierają na randkę… samych siebie. To cudowna, dosyć głośna aktualnie praktyka, która propaguje miłość, ale przede wszystkim do siebie, swojego ciała, umysłu. Gdy potrafimy lubić siebie, czas spędzony za sobą to możemy tworzyć najzdrowsze i najlepsze relacje z innymi. Zjawisko to nazywane jest masterdatingiem i pojawiło się w sierpniu 2023 roku. Tegoroczne Walentynki były przepełnione treściami w tej tematyce. Jedną z najgłośniejszych były reklamy przygotowane przez L’Oreal Paris, w których influencerki szykowały się na randkę ze sobą.

Marki promujące filozofię wellbeing

Coraz częściej w związku z obowiązującymi trendami powstają firmy, które wykorzystują self care w swojej komunikacji lub oferują produkty/usługi, wspomagające dbanie o siebie. Jedną z najgłośniejszych marek tego typu na arenie międzynarodowej jest Rare Beauty, której CEO jest Selena Gomez – piosenkarka i aktorka. W ofercie jej firmy znajdziecie produkty i akcesoria do makijażu oraz pielęgnacji skóry twarzy. Jak marka sama o sobie mówi – mają na celu pomagać doceniać różnorodność, indywidualizm i odrzucać niemożliwe do osiągnięci kanony piękna.

Na polskim podwórku marką, która również podjęła się w oferowanych przez siebie produktach uwzględnienia zagadnienia wellbeing (zdecydowali się nawet na zrezygnowanie z widocznych metek ubrań – są one ukryte by nie ograniczać kobiet do rozmiaru jaki noszą, by nie czuły się nim zbędnie zawstydzone) jest stworzona przez zaczynającą na YouTubie infulencerkę Oliwię Bugałę – Ossier.

Wokół marki powstał niejaki kult body positivity, który jest wyraźnie dostrzegalny w społeczności Bossier, która zapoczątkowała powstanie brandu. Platforma motywacyjna i profile w mediach społecznościowych zrzeszają kobiety i mają za zadanie ogólnopojęte wsparcie, pomoc, edukację, ale również polecenia oraz po prostu stworzenie miejsca do rozmów, dyskusji i budowania relacji z innymi użytkownikami.

Jesteś wystarczający, czyli kreujmy razem bezpieczną przestrzeń w Internecie

Zdrowie psychiczne najmłodszych jest istotną, ważną społecznie kwestią, nad którą wszyscy powinniśmy się pochylić. W szczególności, gdy sami pracujemy w mediach społecznościowych i prowadzimy profile różnych marek. Zastanawiajmy się dwa razy przed wstawieniem treści w social media (media społecznościowe) – czy nie będzie szkodliwa dla młodego użytkownika, nawet nieumyślnie. Dodatkowo jesteśmy zobowiązani do tworzenia materiałów oraz kampanii, które promują bycie autentycznym.

Równocześnie powinniśmy zwracać uwagę na działania, które widzimy w sieci, a potencjalnie mogą stanowić zagrożenie – zgłaszać je lub konstruktywnie wyjaśniać, dlaczego taka treść jest szkodliwa, jak promocja Blue Monday.

Jednak w tym tunelu jest światełko w postaci trendującej w mediach społecznościowej tematyki self care i wellbeing, które promują marki, influencerzy oraz standardowi użytkownicy platform. Twórzmy razem bezpieczną, przyjazną i tolerancyjną przestrzeń. W końcu każdy z nas jest jej częścią i chce czuć się dobrze… ze sobą!

Zachęcam do przeczytania artykułu (jeśli jeszcze tego nie zrobił_ś) mojego kolegi Radka Głydy, który porusza kwestie tworzenia swojej marki osobistej.